عکس دندان چه چیزی را نشان میدهد؟
عکس دندان میتواند پوسیدگیهایی که به طور عادی در دهان دیده نمیشود را نشان دهد. این پوسیدگیها ممکن است در زیر پُرکردگی دندان و یا در بین دندانها واقع شده و در حالت عادی به چشم دیده نشود. همچنین عکس دندان میتواند عفونتهای احتمالی در ریشه دندان و شدت این عفونتها را نشان دهد.
در کودکان میتوان از عکس دندان برای دیدن وضعیت دندانهایی که هنوز از لثه خارج نشدهاند، استفاده کرد. دندانپزشک میتواند از این طریق تشخیص دهد که آیا فضای کافی برای خروج و رشد طبیعی دندانها وجود دارد یا خیر. در بزرگسالان هم میتوان از عکس دندان برای دیدن دندانهای عقل نهفته استفاده کرد. دندان عقل نهفته ممکن است لازم باشد قبل از آنکه برای بیمار مشکلی ایجاد کند، کشیده شود.
چرا به عکس دندان نیاز دارم؟
پوسیدگی دندان در مراحل اولیه ممکن است نشانههای فیزیکی مشهودی نداشته باشد. گاهی اوقات دندان از نظر ظاهری سالم به نظر میرسد، اما دندانپزشک میتواند با توجه به عکس اشعه ایکس دندان شما، هر گونه پوسیدگی احتمالی در زیر مینای دندان، عفونتهای احتمالی در ریشه دندان و یا آسیبدیدگی احتمالی استخوانهای اطراف دندان را تشخیص بدهد.
دندانپزشک شما میتواند فاصله بین دندانها و یا زیر لبههای مادهای که برای پر کردن دندان استفاده شده است را با دقت بیشتری در عکس دندان ببیند. تشخیص و درمان مشکلات احتمالی دندان در مراحل ابتدایی آن میتواند موجب صرفهجویی زیادی در وقت و هزینه شما شود.
در کودکان از روی عکس دندان میتوان موقعیت دندانهای دائمی در داخل لثه را تشخیص داد و زمان خروج آنها از لثه را پیشبینی کرد. به همین ترتیب، در بزرگسالان هم میتوان از روی عکس دندان مشخص کرد که دندانهای عقل چه زمانی از لثه خارج خواهند شد.
عکسبرداری دندان چگونه انجام میشود؟
اشعه ایکس یک نوع پرتو شبیه به نور یا امواج رادیویی است. این پرتوها میتواند از اغلب اجسام، از جمله بدن ما عبور کند. هنگامی که پرتو اشعه ایکس دقیقاً بر روی قسمتی از بدن که هدف عکسبرداری میباشد تابانده میشود، دستگاه عکسبرداری یک نمای لحظهای از پرتوهایی که در حال عبور از بدن هستند میگیرد و آن را به صورت عکس بر روی فیلم فوتوگرافی یا یک آشکارساز مخصوص ثبت میکند.
برای تهیه عکس اشعه ایکس، ابتدا شما در مرکز یونیت دستگاه عکسبرداری قرار میگیرید و تکنسین سر شما را با دقت در مقابل سنسور دستگاه قرار میدهد و جای آن را ثابت میکند. یونیت دستگاه را میتوان به گونهای تنظیم کرد که با وضعیت بیمار در حالت ایستاده یا نشسته بر روی ویلچر هم منطبق شود. سپس یک گگ دهانی (بایت بلاکر) در داخل دهان شما قرار داده میشود تا دندانها به شکل صحیحی بر روی هم منطبق شوند. قرار گرفتن دندانها و سر در وضعیت صحیح، برای گرفتن یک عکس خوب و دارای وضوح بالا، اهمیت زیادی دارد.در طول مدتی که بازوی متحرک دستگاه عکسبرداری به دور محیط سر شما میگردد و در حال عکس گرفتن است، شما باید کاملاً ثابت و بدون حرکت بمانید. این وضعیت معمولاً حدود 12 تا 20 ثانیه طول میکشد.
تا همین اواخر، عکسهای اشعه ایکس دندان بر روی ورقههای بزرگ فیلم ثبت و نگهداری میشدند. اما امروزه اغلب این عکسها به شکل فایلهای دیجیتالی هستند و به صورت الکترونیکی ذخیره میشوند. تصاویر ذخیره شده در آینده به راحتی قابل دسترس هستند و برای تشخیص و درمان بیماریها و مشکلات احتمالی، به وفور با عکسهای جدیدی که به تازگی گرفته شدهاند مورد مقایسه قرار میگیرند.
هر چند وقت یک بار باید عکس اشعه ایکس از دندانهای خود بگیرم؟
اگر شما یک بیمار جدید هستید و به تازگی عکس جدیدی از دندانهای خود نگرفتهاید، به احتمال زیاد دندانپزشک به شما توصیه میکند که یک عکس اشعه ایکس از دندانها بگیرید. این کار به تیم دندانپزشکی شما کمک میکند که شرایط دهان شما را بررسی کنند و هر گونه مشکلات مخفی احتمالی را تشخیص بدهند. بعد از آن هم بسته به شرایط خاص هر بیمار، سابقه پوسیدگیهای دندانها، سن و وضعیت دهان و دندانهای او، معمولاً به او توصیه میشود که هر 6 تا 24 ماه یک بار نسبت به عکسبرداری از دندانهای خود اقدام کند.
آیا عکسبرداری اشعه ایکس از دندانها خطری دارد؟
مقدار اشعهای که در حین عکسبرداری به بدن شما میرسد، بسیار کم است. به طوری که ما در حالت عادی تابشهای بیشتری را از منابع طبیعی اشعه ایکس از جمله مواد معدنی موجود در خاک و محیطی که در آن زندگی میکنیم، دریافت میکنیم.
امروزه با وجود تجهیزات و فناوریهای پیشرفتهای که برای عکسبرداری اشعه ایکس استفاده میشود، خطرات این روش تا حد بسیار زیادی کاهش یافته و به کمترین حد ممکن رسیده است. با این حال تیم دندانپزشکی شما همیشه احتیاط لازم را به خرج میدهد و فقط در مواقعی که واقعاً لازم باشد، از دندانهای شما عکسبرداری میکنند.
**خانمهایی که احتمال میدهند باردار باشند، باید حتماً این نکته را به دندانپزشک یا جراح دهان و دندان خود اطلاع بدهند.**